جراحی تیروئید به عنوان یکی از شایع ترین جراحی ها در حوزه غدد و اندام های داخلی شناخته می شود. غده تیروئید که در قسمت جلوی گردن قرار دارد، مسئول تنظیم متابولیسم بدن و تولید هورمون های تیروئیدی است. هر گونه اختلال در عملکرد این غده ، از جمله بزرگ شدن آن (گواتر) ، ایجاد گرهها یا تودهها ، و سرطان تیروئید ، می تواند نیاز به جراحی را به همراه داشته باشد. این جراحی به دو صورت انجام میشود: برداشتن کامل غده تیروئید (تیروئیدکتومی کامل) یا حذف بخشی از آن (تیروئیدکتومی جزئی) ، که انتخاب نوع جراحی به وضعیت بیمار و نوع بیماری بستگی دارد. دکتر نسرین یزدانی ، جراح و متخصص گوش و حلق و بینی خوب در تهران ، در زمینه درمان بیماری های مرتبط با غده تیروئید مهارت بالایی دارند و در ادامه مقاله ، بیماری را مشاهده می کنید که از عراق برای درمان بزرگ بودن غده تيرئيد و مراجعه کرده اند.
تیروئید و راه های درمان آن
غده تیروئید در جلو گردن قراردارد و وظیفه ترشح هورمون های مهم تیروید را به عهده دارد هورمون تیروید در تعادل متابولیسم بدن بسیار مهم است همانند تمام غدد درون ریز بدن این غده هم میتواند با تومور درگیر شود. تیروید میتواند با انواع مختلفی از تومورها درگیر شود که مهم ترین ان تومور سلول پاپیلاری یا papillary thyroid carcinoma است. این تومور به صورت توده گره و ندول س ردو اسکن هسته ای در ازمایشات خود را نشان میدهد شایع ترین علامت آن احساس توده در گردن و لمس توسط خود بیمار هست. برای ارزیابی تومور تیروید از سونوگرافی نمونه برداری سوزنی یا fine needle aspiration استفاده میکنیم در نمونه برداری سوزنی با استفاده از سوزن ظرف سلولهای از ناحیه مشکوک برداشته و روی یک شیشه نازک به نام لام پاشیده شده و بعد از آن این سلولها با میکروسکوپ توسط پاتولوژیست بررسی میشود.
با تشخیص تومور پاپیلاری بهترین کار جراتیروئیدحی و سپس در صورت لزوم استفاده از ید رادیو اکتیو است هر گونه ارزبابی توده های تیروئید و سرو گردن باید توسط جراح آشنا به جراحی گردن متخصص گوش و حلق و بینی و سونوگرافیست و پاتولوژیست آشنا به این مقوله انجام شود جراحی تومورهای پاروتید و مدیریت بعد و قبل از جراحی نیاز به کار تیمی دارد
روند جراحی تیروئید از زبان دکتر یزدانی
جراحی تحت بیهوشی عمومی در بیمارستان مجهز انجام میشود برای جراحی ابتدا برشی در جلو گردن بر روی محل تیروید انجام میشود . بعد از بلند کردن پوست عضلات قدام گردن یا عضلات استراپ که جلوی حنجره قراردارند به کناری زده میشود .عروق شریان و ورید و اعصاب متعددی در این ناحیه قرار دارد همان طور که میبینید جراح به دقت عضلات را کنار میزند تا به غده تیروید در خط وسط گردن برسد که در روی تراشه و حنجره قرار دارد.
فیلم جراحی تیروئید و توضیحات دکتر یزدانی
عوارض جراحی تیروئید
برای جراحی تیروید بیمار باید از لزوم عمل و خطرات احتمالی اگاه شود. یقینا جراحی تنها راه اصلی تومور تیروید( تومور پاپیلاری و تومور مدولاری ) است. بیمار باید از خطرات جراحی مثل عفونت ، خونریزی ، افت کلسیم خون و خشونت و گرفتگی صدا اگاه باشد.
توضیحات دکتر نسرین یزدانی در حین عمل تیروئید
بعد از مشخص کردن تیروید جراح باید با هنر و ظرافت خاص غده تیروید را از روی تراشه حنجره جدا کند تیروید عضو پر خو نی است. بستن تگ تگ عروق برای جدا کردن تیروید و دایسکسیون بی خطر و جلوگیری از هماتوم و تجمع غیر عادی خون در بستر جراحی که میتواند تهدید کننده حیات باشد مهم است. دو عنصر بسبار مهم یکی عصب ریکارنت لارنژیال است که حرکات حنجره به آن بستگی دارد و دیگری غدد پاراتیروید پیباشد که در کپسول خلفی تیروید و چسبیده به آن به صورت بافت شبیه چربی زرد رنگی وجود دارد. آسیب به ریکارنت سبب خشونت صدا تنگی نفس و استریدور و مشکل صدا میشود آسیب به غدد پاراتیروید که نقش تنطیم کننده کلسیم را به عهده دارند سبب افت کلسیم خون اسپاسم دست اسپاسم حنجره و در موارد شدید اریتمی قلبی میشود لذا جراحی تیروید بسیار دقیق است.
عصب ریکارنت لارنژیال و اهمیت آن در جراحی تیروئید
ریکارنت لارنژیال عصبی است که از واگ عصب دهم مغزی جدا می شود .این هصببه این دلیل راجعه نامیده میشود که در قفسه سینه بعد از نزول عصب دهم مغزی به قفسه سینه از ان جدا شدهو به گردن برمیگردد. ریکارنت در ناودانی بین شریان کاروتید و تراشه عبور کرده از زیر تاندونی که حنجره را به اطراف متصل میکند یا لیگامانبری beri عبور کرده وارد حنجره میشود تمام عضلات حنجره جز کریکوتیروید از این عصب تغذیه میکنند. چالش مهم در جراحی تیروید حفظ این عصب است .اسیب میتواند سبب خشونت صدا استریدور تنفسی واختلال مهم در بلع شود .در فیلم زیر عصب ریکا رنت لارنژال که قطری به اندازه یک تا دو میلی متر دارد مشخص است.
پاراتیروید غده ای است که سبب حفظ سطح خونی کلسیم می شود ترشح انبرای پایداری کلسیم خون ضروری است هرگونه اسیب به این غدد موجب افت سریع کلسیم اختلال درریتم قلب و اسپاسم عضلات دست یا اسپاسم کارپوپدال میگردد در جراحی پاروتید باید به دقت این غدد را حفظ کرد. برای جلوگیری از افت کلسیم بهتر است قبل از عمل سطح خونی ویتامین د بیمار بررسی شود و هرگونه کمبود ویتامین د بیمار اصلاح شود
دلیل بزرگ شدن غده تیروئید چیست ؟
یکی از مهم ترین عوامل بروز بیماری گواتر و یا بزرگی غده تیروئید ، کمبود ید است. اصلی ترین فعالیت غده تیروئید ، جمع آوری ید از خون به منظور تهیه هورمون تیروئید است. زمانی که ید موجود در خون کم باشد ، کم کاری تیروئید رخ می دهد و هیپوفیز که در مغز وجود دارد ، پایین بودن غده تیروئید را حس می کند و به تیروئید پیغامی را ارسال می کند که منجربه تحریک و متورم شدن آن می شود. هورمون محرک تيروئيد یا TSH ، همان پیغامی است که از غده هیپوفیز به تیروئید فرستاده می شود و غده تیروئيد را تحریک می کند و در نهایت منجربه بزرگ شدن آن می شود. علاوه بر کمبود ید ، بیماری گریوز ، گواتر مولتی ندولر و التهاب تیروئید هاشیموتو از رایج ترین دلایل بزرگ شدن آن هستند. هرچند که نقص های ژنتیکی ، آسیب دیدن تیروئید و عفونی بودن آن نیز از دیگر دلایل تورم غده تیروئید هستند.
بزرگی غده تیروئید خطرناک است ؟
به طور معمول زمانی که گواتر از نظر زیبایی و جسمی ، اختلالی ایجاد نکند جای نگرانی ندارد اما زمانی که تیروئید بیش از اندازه بزرگ شود با اختلالات تنفسی و بلع ، سرفه ، گرفتگی گلو و غیره همراه خواهد بود و باید درمان شود. به همین دلیل اگر حس کردید نواحی از گردنتان حتی کمی برجسته شده است به پزشک متخصص مراجعه کنید تا در صورت نیاز ، اقدامات لازم برای درمان بزرگی غده تیروئید ، توسط بهترین متخصص گوش و حلق و بینی تهران ، انجام شود. همچنین امکان بروز بیماری گواتر به دلیل کم کاری یا پرکاری تیروئید وجود دارد و در چنین شرایطی نیاز است که بیمار برای درمان اقدام کند.