هیدروپس اندولنفاتیک + علائم و راه های درمان + دکتر یزدانی

تورم مایع حلزونی گوش یا هیدروپس اندولنفاتیک ، اختلال سیستم تعادلی وستیولار است. این اختلال شامل نوسانات فشار غیر طبیعی در مایع اندولنف (درون سلولی) است ، که ساختمان های داخلی شنوایی و تعادل گوش داخلی را پر می کند. این نوسانات باعث افزایش فشار در سیستم اندولنفاتیک گوش داخلی می شود. در ادامه مقاله با دکتر نسرین یزدانی جراح و متخصص گوش و حلق و بینی خوب در تهران همراه باشید. مایع اندولنف که توسط کیسه اندولنف تنظیم می شود ، از گوش داخلی جریان می یابد و برای شنوایی بسیار مهم است. مایع اندولنف علاوه بر آب ، حاوی سدیم ، پتاسیم ، کلرید و سایر الکترولیت ها است. اگر گوش داخلی در اثر بیماری یا جراحت آسیب دیده باشد ، حجم و ترکیب مایع اندولنف نیز می تواند تغییر کند. این امر موجب ایجاد علائم هیدروپس اندولنف می شود.

انواع هیدروپس اندولنفاتیک

تورم مایع حلزونی گوش اولیه

نام دیگر این اختلال ، بیماری منیر گوش می باشد. این بیماری معمولا بدون دلیل مشخصی رخ می دهد.

تورم مایع حلزونی گوش ثانویه

این اختلال در پاسخ به یک واقعه مانند ضربه به سر ، آلرژی یا یک بیماری زمینه ای مانند اختلال خود ایمنی رخ می دهد.

بیماری منیر

پروسپر منییر ، پزشک فرانسوی ، در سال 1861 این نظریه را مطرح کرد که حملات سرگیجه ، زنگ یا وزوز گوش و از دست دادن شنوایی بیشتر در گوش داخلی اتفاق می اقتد تا در مغز. هنگامی که این نظریه پذیرفته شد ، نام دکتر پروسپر منیر ، به این بیماری و به طور کلی اختلالات تعادل گوش داخلی اطلاق شد. بیماری منییر یک اختلال تعادلی (گوش داخلی) مزمن و غیر قابل درمان است. این بیماری در سال 1995 توسط کمیته شنوایی و تعادل آکادمی گوش و حلق و بینی آمریکا ، به عنوان “سندرم ایدیوپاتیک (دارای منشا ناشناخته) هیدروپس اندولنفاتیک” تعریف شد. به زبان ساده ، بیماری منیر نوعی هیدروپس آندولنف است ، که مجموعه ای از علائم را مکررا ایجاد می کند. نتیجه این تکرار علائم وجود مقادیر غیر طبیعی مایعات به نام اندولنف در گوش داخلی است. بیماری منیر در هر سنی ممکن است رخ دهد. اما بیشتر در بزرگسالان بین سن 40 تا 60 سالگی اتفاق می افتد.

دلایل بروز تورم مایع حلزونی گوش

علت دقیق شروع این بیماری هنوز مشخص نیست. در سالهای گذشته نظریه های زیادی ارائه شده است. از جمله احتمالات بروز بیماری ، مشکلات گردش خون ، عفونت ویروسی ، آلرژی ، واکنش خود ایمنی ، میگرن و ژنتیک بیان شده است. متخصصان مطمئن نیستند چه چیزی علائم حمله حاد بیماری منیر را ایجاد می کند. نظریه اصلی این است که این حملات ناشی از افزایش فشار مقدار زیاد و غیر طبیعی اندولنف در گوش داخلی ، و به وجود مقادیر زیاد پتاسیم در مایعات گوش داخلی مربوط است ، که غلظت آن از غلظت میزان طبیعی بسیار بالاتر است. این شرایط ممکن است به دلیل شکستگی در غشا جدا کننده اندولنف از مایع گوش داخلی باشد. تنش ، کار زیاد ، خستگی ، پریشانی عاطفی ، تغییرات فشار ، غذاهای خاص و نمک زیاد در رژیم غذایی از عوامل محرک بروز بیماری ذکر شده است. این عارضه ممکن است در اثر ضربه به سر ، عفونت ، تحلیل رفتن گوش داخلی ، حساسیت ، کمبود آب بدن و از بین رفتن الکترولیت ها یا در شرایط نادر تومور خوش خیم رخ دهد. در بسیاری از موارد مشخص نیست چه عواملی باعث بروز این اختلال می شوند. حملات هنگامی اتفاق می افتند که فشار گوش درونی افزایش یابد ، و باعث نشتی در غشای جدا کننده پری لمف (مایع خارج سلول پتاسیم) ، و اندولنف (مایع داخل سلول غنی از پتاسیم) شود. مخلوط این دو مایع در اطراف گیرنده های عصب تعادلی ، باعث ایجاد انسداد الکتریکی و از بین رفتن عملکرد می شود. تغییرات ناگهانی در میزان تحریک عصب تعادلی ، عدم تعادل حاد را ایجاد می کند.

چه کسانی دچار تورم مایع حلزونی گوش می شوند ؟

بیماری منیر و هیدروپس اندولنف ، اغلب به طور مترادف استفاده می شوند. بیماری منیر نوعی عارضه با منشا ناشناخته است ، به این معنی که اگر علت سرگیجه شناخته شود ، تشخیص نمی تواند بیماری منیر باشد. تصور می شود افراد مبتلا به بیماری منیر ، هیدروپس اندولنف دارند. اما همه افراد مبتلا به هیدروپس آندولنف به بیماری منیر مبتلا نیستند.

علائم بیماری هیدروپس اندولنفاتیک

احساس فشار یا پری در گوش ، کاهش شنوایی ، وزوز گوش و مشکلات تعادل از علائم این بیماری هستند.

توصیه های درمانی بیماری هیدروپس اندولنف

هدف از درمان این بیماری کاهش دفعات و شدت علائم ، مدیریت حملات حاد ، جلوگیری از آسیب به سیستم شنوایی ، تعادل و حفظ کیفیت زندگی است. مصرف کافئین و الکل را کاهش دهید. به حد کافی مایعات و آب بنوشید. برنامه غذایی کم نمک و شکر داشته باشید. با نظر بهترین جراح و متخصص گوش و حلق و بینی تهران ، برای سرگیجه ، حالت تهوع و استفراغ ، داروهای مربوط به آن ها را مصرف نمایید. توانبخشی تعادلی یا بازآموزی تعادل شامل تمرین دقیق حرکاتی است که موجب سرگیجه در بیمار می شود. با گذشت زمان ، مغز می آموزد که با این حرکات کنار بیاید و تعادل بهبود می یابد. علاوه بر این، تغییر شیوه زندگی و تکنیک های کاهش استرس می تواند به کاهش علائم کمک کند. در مواردی که بیماری به درمان پزشکی (غیر جراحی) پاسخ ندهد، جراحی یک گزینه مناسب برای درمان خواهد بود. عواملی از جمله مدت زمان بروز علائم ، دفعات و شدت حملات سرگیجه در درمان در نظر گرفته می شوند. اختلالات تعادل کشنده نیستند. اما می توانند کیفیت زندگی را تحت تأثیر قرار دهند. بنابراین باید چشم انداز زندگی بیمار را در نظر گرفت. چه اتفاقی برای زندگی روزمره بیمار می افتد؟ آیا این بیماری در توانایی بیماران در کار تأثیر دارد ؟ در مورد روابط خانوادگی و شخصی چطور؟ پیامدهای عاطفی و روانی چیست؟ جراحی شامل روشهایی است که با هدف معکوس کردن فشار مایع بالا انجام می شود. اقدامات درمانی مختلفی برای کمک به کنترل سرگیجه وجود دارد.

درمان هیدروپس اندولنفاتیک در تهران

• در درمان بیماری هیدروپس اندولنف ، تغییر نحوه زندگی (life style) اصل درمان است.
• به بیمار توصیه می شود مایعات زیاد مصرف کند و از استرس ، بی خوابی و گرسنگی طولانی مدت پرهیز کند.
• ورزش و مصرف میوه های حاوی پتاسیم مثل گوجه ، موز ، طالبی ، سیب و … می تواند حملات سرگیجه را کم کند.
• به بیمار توصیه می شود از مصرف کافئین ، نوشابه های انرژی زا ، شکلات ، نمک و غذاهای پر نمک مثل غذاهای فناوری شده ، چیپس و پفک خودداری کند.
• گاهی بیماران به بعضی از مواد غذایی حساسیت دارند. اگر بیمار موادی مصرف می کند که سبب بدتر شدن سرگیجه می شود ، از مصرف آن ها پرهیز کند.
• مهمترین اصل درمان هیدروپس تغییر در نحوه زندگی و نحوه خوراکی هاست. بیمار باید از مصرف قهوه ، چای پر ر رنگ و مواد شور پرهیز کند ، و در عوض آب زیادی بنوشد.

درمان دارویی هیدروپس اندولنف

درمان هیدروپس با دارو های ادرار آور شروع می شود. اما الزامی به مصرف دارو های ادرار آور نیست. هنوز ثابت نشده است ، که بیورتیک ها می توانند حملات سرگیجه در بیماران مبتلا به هیدروپس را کاهش دهند. بیمار می تواند به جای دارو های ادرار آور ، مصرف مایعات خود را افزایش دهد. عدم مصرف نمک و مصرف مایعات زیاد ، همان اثر دارو های ادرار آور را دارد. در این صورت بیمار می تواند دارو های ادرار آور را به صورت کمکی مصرف نماید. در مواردی که بیمار تمایلی به مصرف داروی ادرار آور ندارد ( به دلیل شغل ، مثلا در بیمارانی که دسترسی راحت به دستشویی در محل کار خود ندارند ، و یا بیمارانی که در مسافرت هستند ) ، توصیه به مصرف آب و مایعات زیاد می شود. مصرف آنتی بیوتیک های آمینوگلیکوزیدی ، مثل جنتامایسین ، می تواند منجر به ضعف سیستم شنوایی و سیستم تعادلی شود. در بیمارانی که از ضعف سیستم تعادلی و شنوایی رنج می برند ، توصیه به پرهیز از استفاده آمینوگلیگوزید ها ، مانند جنتامایسین می شود. بیماران مبتلا به هیدروپس اندولنفاتیک بهتر است ، جنتامایسین و سایر دارو های آمینوگلیکوزیدی را به صورت عضلانی و یا وریدی مصرف نکنند ؛ چون برای گوش سمی هستند. اما از همین خاصیت سمی بودن برای سیستم تعادلی می توان ، در بعضی از موارد خاص ، برای تضعیف گوش بیمار استفاده کرد. مصرف آمینوگلیکوزید ها در کنترل سرگیجه ، به صورت داخل گوشی و بسیار محدود به صورت تزریق اینتراتینپانیک ، تزریق داخل گوش ، قابل انجام است. پزشک معالج شما ممکن است از مصرف این دارو ها کمک بگیرد. قبل از مصرف آمینوگلیکوزید ها برای درمان هیدروپس ، می توان از مصرف کورتیکواستروئید ها مانند دگزامتازون استفاده کرد. استفاده از دگزامتازون داخل گوش ، اینتراتینپانیک دگزامتازون ، می تواند سبب کنترل بیماری هیدروپس شود. در مواردی که فشار مایعات داخل گوش بالاست ، دکتر نسرین یزدانی ، متخصص گوش و حلق و بینی در تهران ، از تزریق اینتراتنپانیک دگزامتازون و یا بتامتازون استفاده می کند. این دارو ها سمیتی برای گوش ندارند و سبب افت شنوایی نمی شوند ، و می توانند در کنترل فشار گوش و کاهش حملات سرگیجه موثر باشند.

جراحی رفع فشار کیسه اندولنفاتیک چیست ؟

این جراحی برای درمان بیماری منیر ثانویه یا هیدروپس اندولنفاتیک ، به منظور حفظ فشار مایع حلزونی و سیستم تعادلی گوش داخلی ، انجام می شود. این روش جراحی به حفظ تعادل سطح شنوایی در بیمار کمک می کند. برای درمان این بیماری ، روش های مختلف جراحی در دسترس است. برخی از این روش ها ، برای تثبیت حجم مایعات طراحی شده اند ، در حالی که برخی دیگر ، انتقال سیگنال های گوش به مغز را از بین می برند ( قطع عصب وستیولار ) ، و با برداشتن استخوان ماستوئید اطراف آن ، از حالت فشرده خارج می شود. روش های دیگر شامل قرار دادن یک لوله یا نوار در کیسه اندولنفاتیک ، برای تخلیه مایعات اضافی است.

روند جراحی

جراحی کیسه اندولنفاتیک در تهران ، تحت بیهوشی عمومی انجام می شود. جراح یک برش در پشت گوش ایجاد می کند ، و استخوان ماستوئید را باز می کند. استخوان ، برای دسترسی به کیسه اندولنفاتیک برداشته می شود و پزشک دیواره کیسه اندولنفاتیک را باز می کند. شانت به داخل کیسه وارد می شود. با قرار گرفتن در محل مناسب ، برش بسته می شود. این روش تقریباً 90 دقیقه طول می کشد. شانت در پزشکی ، یک سوراخ یا یک گذرگاه کوچک است که ، مایعات را از یک قسمت بدن به قسمت دیگر منتقل می کند.

بهبودی پس از جراحی هیدروپس اندولنفاتیک

ممکن است بعد از این پروسه ، اندکی درد داشته باشید. اگر داروهای مسکن موثر نیستند ، به پزشک معالج اطلاع دهید. بیشتر بیماران روز بعد از عمل ، می توانند به محل کار خود باز گردند. جراحی ساک اندولنف بر بهبود شنوایی تاثیری ندارد ، و شنوایی بیماران مبتلا به هیدروپس ، با عمل بهتر نمی شود. این عمل با کاهش حملات سرگیجه ، در تعدادی از بیماران سبب کاهش پیشرفت بیماری می شود. میزان بهبود شنوایی در بیماران مختلف متفاوت است. هیچ روش جراحی جز قطع عصب تعادلی ، در کنترل نهایی سرگیجه موثر نیست. تاثیر جراحی ها در بیماران مختلف متفاوت است. جراح با توجه به روش های مختلف ، ابتدا از روش های ساده کنترل هیدروپس ، مثل مصرف زیاد آب ، دارو ، تزریق داخل گوش ( تزریق کورتیکواستروئید و در مرحله بعد تزریق آمینوگلیکوزید ) استفاده می کند. جراح در صورت عدم پاسخ به درمان ، روش های عمل را انتخاب می کند. اولین روش انتخابی ، روش کم تهاجمی باز کردن کیسه اندولنف می باشد و در صورت عدم پاسخ ، از روش قطع عصب تعادلی کمک می گیرد. قطع عصب تعادلی ، روش تهاجمی کنترل سرگیجه است و در این روش  درمان هیدروپس اندولنفاتیک با قطع عصب تعادلی ، سیگنال هایی که گوش به مغز می فرستد ، کاملا قطع می شود.