پرده گوش یا صماخ ، غشای نازکی است که مجرای گوش میانی را از گوش خارجی جدا می کند. زمانی که صدا وارد گوش می شود ، این غشا مرتعش می شود و ارتعارش یا لرزش شنوایی ایجاد می کند. در صورت جراحت پرده گوش ، سیستم شنوایی مختل می شود. پارگی پرده گوش را پارگی پرده صماخ نیز می گویند. پاره شدن پرده گوش معمولا منجر به کاهش شنوایی انتقالی می شود مگر در مواردی که همراه با پاره شدن پرده گوش آسیب عصب یا آسیب حسی عصبی رخ داده باشد. تا انتهای این مقاله از دکتر نسرین یزدانی ، بهترین متخصص گوش و حلق و بینی تهران همراه شوید.
پرده گوش
پرده گوش، که به آن غشای تمپانی هم گفته میشود، نقش حیاتی در شنوایی ایفا می‌کند. این ساختار نازک و کشسان که در میانه گوش قرار دارد، عملکردهای مهمی دارد که در اینجا به تفصیل به آن‌ها پرداخته شده است:
انتقال ارتعاشات صوتی: پرده گوش اولین نقطه‌ای است که امواج صوتی به آن برخورد می‌کنند پس از عبور از مجرای گوش خارجی. این غشا ارتعاشات را از هوا به استخوان‌های ریز در گوش میانی (چکشی سندانی، و رکابی) منتقل می‌کند. این ارتعاشات سپس تقویت شده و به گوش داخلی منتقل می‌شوند. میزان انرژی منتقل شده از پرده گوش به دریچه بیضی ۲۰ برابر میشود
حفاظت از گوش میانی: پرده گوش مانعی در برابر ورود باکتری‌ها، ویروس‌ها و دیگر آلاینده‌ها به گوش میانی ایجاد می‌کند. این مسئله به جلوگیری از عفونت‌های گوش کمک کرده و از ساختارهای حساس درون گوش میانی محافظت می‌کند. باوجود سوراخ گوش عفونت به راحتی از خارج به گوش میانی میرسد
تنظیم فشار گوش: پرده گوش به تنظیم فشار بین گوش خارجی و گوش میانی کمک می‌کند. این تنظیم فشار اطمینان می‌دهد که پرده گوش در بهترین حالت ممکن برای انتقال ارتعاشات باشد. در صورت عدم تعادل فشار، فرد ممکن است احساس گرفتگی گوش یا کاهش شنوایی موقت را تجربه کند.در گوش میانی لوله استاش وجود دارد که یک سر ان به بینی و سر دیگر در گوش هست و توازن هوا به عهده این ارگان هم هست .
آسیب دیدن یا سوراخ شدن پرده گوش می‌تواند به کاهش شنوایی و افزایش خطر عفونت‌های گوش میانی منجر شود. درمان‌های متفاوتی برای پرده گوش آسیب دیده وجود دارد که می‌تواند شامل مراقبت‌های خودیاری، داروهای تجویزی و در موارد شدیدتر، جراحی برای ترمیم پرده گوش باشد.
چه عواملی باعث پارگی پرده گوش می شود ؟
سوراخ شدن پرده صماخ می تواند دلایل زیادی داشته باشد. عفونت گوش علت رایج پارگی پرده گوش بویژه در کودکان است. فشار حاصل از تجمع مایع زیر پرده صماخ می تواند موجب پارگی یا آسیب به پرده گوش شود.
تغییر فشار
عوامل دیگری می تواند باعث پارگی پرده گوش شود که از آن جمله تغییر فشار یا باروتروما را می توان نام برد . عمدتا زمانی اتفاق می افتد که فشار خارج از گوش به شدت با فشار داخل گوش متفاوت باشد. غواصی ، پرواز با هواپیما ، رانندگی در ارتفاعات ، امواج شوک ( ناگهانی یا ضربه ای ) ، ضربه مستقیم و شدید به گوش را می توان فعالیت هایی نام برد که می توانند باعث باروتروما شوند.
آسیب یا ضربه
آسیب دیدگی یا هرگونه ضربه به گوش یا کنار سر می توانند پرده گوش را پاره کند. موارد زیر به عنوان علت پارگی لاله گوش شناخته شده اند :
- ضربه به گوش
- آسیب دیدگی در حین ورزش
- افتادن روی گوش
- تصادفات رانندگی
- وارد کردن بیش از حد هر نوع شیء مانند پنبه ، ناخن انگشت یا قلم در گوش می تواند به پرده صماخ آسیب وارد کند.
- ضربه صوتی یا آسیب به گوش در اثر صداهای بسیار زیاد و بلند می تواند پرده گوش را پاره کند.
علائم پارگی پرده گوش
- درد ، علامت اصلی پارگی پرده صماخ گوش است. در برخی موارد ، درد ممکن است شدید باشد. می تواند در طول روز ثابت بماند یا شدت آن کم یا زیاد شود.
- به تدریج درد برطرف می شود و ترشح گوش شروع می شود.
- در این مرحله ، پرده گوش پاره شده است و مایعات آبکی ، خونی یا چرکی ممکن است از گوش خارج شود. پارگی ناشی از عفونت گوش میانی معمولاً باعث خونریزی می شود.
- عفونت گوش در کودکان خردسال ، افراد با عفونت های تنفسی مکرر ( سرما خوردگی و آنفولانزا ) یا در افرادی که در هوای آلوده زندگی می کنند و افراد دچار نقص سیستم ایمنی و افرادی که شیمی درمانی یا رادیوتراپی می کنند یبشتر رخ می دهد.
- کاهش شنوایی به دنبال عفونت گوش یا پارگی می تواند جزئی یا شدید باشد.
- فرد زمانی به دکتر گوش و حلق و بینی خوب در تهران مراجعه می کند که احساس می کند اتفاقی در گوش افتاده است.
تشخیص پارگی پرده گوش در تهران
در صورت بروز علائم پارگی لاله گوش ، بهترین متخصص گوش و حلق و بینی در تهران ، برای بررسی گوش از میکروسکوپ معاینه یا اتوسکوپ استفاده می کند. اتوسکوپ ابزاری برای مشاهده گوش داخلی است. پزشک برای ارزیابی میزان آسیب از شنوایی سنجی استفاده می کند تا مشخص کند آیا پارگی پرده گوش تاثیری بر شنوایی داشته است. کاهش شنوایی به دلیل پاره شدن پرده گوش در بیشتر مواقع موقتی است. معمولاً پس از بهبودی پرده گوش شنوایی تا حد زیادی بهتر می شود.
چگونه پارگی صماخ گوش درمان می شود ؟
هیچ درمان خاصی برای پارگی پرده صماخ لازم نیست. در بسیاری از موارد ، پارگی پرده گوش پس از سه ماه بهبود می یابد. ممکن است پزشک برای جلوگیری از عفونت گوش یا درمان عفونت موجود ، آنتی بیوتیک خوراکی یا قطره گوش تجویز کند. اگر پارگی درد ایجاد کند ، پزشک ممکن است استفاده از داروهای ضد درد مانند استامینوفن یا ایبوپروفن را توصیه کند.
- می توان برای کم کردن درد ناشی از پارگی پرده گوش از حوله گرم استفاده کرد.
- در برخی موارد ، جراحی برای ترمیم پارگی یک گزینه ضروری است.
- گاهی اوقات در پارگی های کوچک می توان به طور سرپایی با استفاده از چربی لوبول گوش ، سوراخ را بست.
- اکثر اوقات ترمیم پارگی های پرده گوش نیاز به جراحی در اتاق عمل یا عمل تمپانوپلاستی در تهران ، دارد.
- در تمپانوپلاستی با استفاده از فاسیای عضلات اطراف گوش سوراخ ایجاد شده در روی گوش را می بندیم.
در حین بهبودی
باید گوش را خشک نگه دارید. این بدان معناست که تا زمانی که پزشک بهبودی پرده صماخ را تایید نکرده است ، شنا و شیرجه انجام ندهید. هنگام دوش گرفتن نیز باید از کلاه دوش استفاده کنید یا گوش گیر ضد آب ( مانند شناگران ) در گوش خارجی خود استفاده کنید. سایر اقدامات احتیاطی عبارتند از :
- عدم استفاده از دارو به غیر از آنچه پزشک تجویز کرده است.
- مصرف تمام داروهای تجویز شده توسط بهترین جراح گوش تهران
- محافظت از گوش در برابر هوای سرد
- از فین کردن خودداری کنید.
چگونه می توان از پارگی پرده گوش جلوگیری کرد ؟
دو اقدام مهمی که می توانید برای جلوگیری از پارگی گوش انجام دهید :
- از قرار دادن هر شی در گوش خود – حتی برای تمیز کردن آن – خودداری کنید.
- برای درمان سریع عفونت گوش اقدام کنید. همچنین مهم است که برای بیرون آوردن جسم خارجی در گوش خود به پزشک مراجعه کنید.
عوارض پارگی پرده گوش چه می باشد ؟
در صورتی که تمپان گوش پاره شود ، به ویژه اگر طی 3 الی 6 ماه به صورت طبیعی بهبود پیدا نکند ، مشکلات غیر معمولی را ایجاد خواهد کرد. از جمله عوارض احتمالی پاره شدن پرده گوش عبارت است از :
از دست دادن شنوایی انتقالی : تا زمانی که پارگی و یا سوراخ پرده گوش شما ، بهبود و ترمیم پیدا کند. در صورت ترمیم پارگی پرده گوش به شرط عدم اسیب به استخوانچه و عصب گوش ، شنوایی باز می گردد اما اگر پاره شدن پرده گوش طولانی مدت باشد و سبب عفونت گوش میانی یا Otitis media شود . محل پارگی و همچنین اندازه پارگی در میزان کاهش شنوایی تاثیرگذار است.
عفونت گوش میانی یا Otitis media : در صورتی که عفونت گوش مزمن شود یا Otitis media رخ دهد ، آسیب استخوانچه ها ممکن است باعث افت شنوایی دائمی شود.
عفونت گوش مهاجم یا کلستاتوم
در صورت پارگی شدن پرده گوش ، پوست کانال از کانال به سمت داخل گوش مهاجرت پیدا می کند و سبب ایجاد بیماری به نام کلستاتوم می شود. در کلستاتوم خوردگی استخوان های گوش و استخوان پت رخ می دهد. این عفونت بسیار خطرناک است و ایجاد کلستاتوم معادل جراحی می باشد. اما کلستاتوم که از سلول های پوستی و بقایای دیگر تشکیل شده است ، ممکن است در گوش میانی ایجاد شود. به صورت معمول بقایای مجرای گوش با کمک جرم گوش از مجرای گوش ، حفاظت می کند. در صورتی که پارگی پرده گوش اتفاق بیفتد ، امکان دارد بقایای پوست به گوش میانی ریخته شود و در نهایت کلستاتوم ایجاد شود. ایجاد عفونت گوش مهاجم ، برای باکتری ها محیط مناسبی را فراهم می کند و به دلیل اینکه این کلستاتوم حاوی پروتئین هستند ، می توانند به استخوان گوش میانی صدمه برسانند.
توضیحات دکتر نسرین یزدانی ، در رابطه با ترمیم پرده گوش
پارگی پرده گوش در کودکان
به دلیل حساس بودن بافت و مجاری باریک گوش در اطفال ، ممکن است پارگی پرده گوش بسیار بیشتر اتفاق بیفتد. استفاده از گوش پاک کن برای تمیز کردن گوش توصیه نمی شود. پارگی تروماتیک یا پارگی هایی که در اثر ضربه در کودکان ایجاد می شود ، معمولا بهبودی دارد. بیشترین علل پارگی گوش در کودکان ، عفونت گوش میانی می باشد. در صورتی که کودک از عفونت گوش میانی رنج ببرد وجود چرک و ترشحات در پشت پرده گوش می تواند با افزایش فشار گوش میانی سبب پارگی پرده بشود. وارد کردن هر نوع جسم خارجی کوچک نظیر سنجاق ، مداد می تواند به پرده گوش آسیب وارد کند.
علائم پارگی گوش در نوزادان و کودکان
در صورتی که هریک از علائم زیر را در کودک خود مشاهده کردید ، لازم است در اسرع وقت به متخصص گوش وحلق و بینی مراجعه نمایید :
- مشاهده ترشحات چرکی و یا خونی از گوش
- درد شدید و یا خفیف در گوش همراه با حالت تهوع و یا استفراغ
- سرگیجه مداوم در کلستاتوم نتیجه خوردگی مجاری نیم دایره و ساختمان های گوش میانی است و سرگیجه مداوم علامت خطرناکی می باشد و لازم است بیمار در صورت سرگیجه مداوم هرچه زودتر جراحی شود.
- زنگ زدن گوش ها و یا وزوز گوش
مدت زمان بستری بیمار بعد از جراحی پرده گوش
در صورتی که برای درمان پارگی پرده گوش در تهران ، لازم باشد تا عمل جراحی انجام شود ، نیازی به نگرانی درباره این موضوع نیست و معمولا بعد از عمل ترمیم پرده گوش ، بیمار بعد از یک روز از بیمارستان مرخص می شود. ریکاوری و دوره نقاهت این عمل حدود 8 هفته زمان می برد. بنابراین لازم است در این دوره صبور باشید و مراقبت های بعد از عمل را جدی بگیرید.
جایگزین پرده گوش در جراحی ماستویدکتویی چیست ؟
در جراحی‌های ماستوئیدکتومی که معمولاً به منظور درمان عفونت‌های مزمن گوش میانی و سایر مشکلات مرتبط انجام میشود، گاهی اوقات نیاز است که پرده گوش آسیب‌دیده یا بخش‌هایی از آن جایگزین شوند. این روش معمولاً به عنوان تیمپانوپلاستی شناخته میشود، که جزئی از فرآیند جراحی ماستوئیدکتومی می‌تواند باشد. در این جراحی، پرده گوش به روش‌های زیر جایگزین میشود:
- استفاده از بافت خود بیمار: متداول ترین روش برای جایگزینی پرده گوش
- استفاده از بافت فاسیا (یک لایه نازک از بافت همبند) است که معمولاً از عضله تمپورال (از عضلات پشت گوش ) بیمار برداشته میشود. این بافت به دلیل سازگاری بالا و خطر پایین رد شدن توسط بدن بیمار، انتخاب مناسبی است.
- استفاده از مواد دیگر بدن مثل چربی غشا ورید و هم میتوان استفاده کرد
انتخاب روش مناسب برای جایگزینی پرده گوش بستگی به شرایط خاص بیمار، وجود بیماری‌های زمینه‌ای، و تجربه و تخصص جراح دارد. جراحان گوش و حلق و بینی معمولاً با در نظر گرفتن تمامی این عوامل بهترین گزینه را برای هر بیمار تعیین می‌کنند.
ترمیم پارگی پرده گوش
پارگی پرده گوش یکی از چالش های جراحی گوش و حلق و بینی است. بهترین کار برای پارگی پرده گوش ، ترمیم این ناحیه است. امروزه جراحی های گوش با میکروسکوپ انجام می شوند و ترمیم میکروسکوپی داریم در زمینه جراحی های گوش و حلق و بینی متداول است.
بیماران مرتب سوال می کنند که پرده پاره با چه چیزی درمان می شود ؟ در ترمیم پارگی پرده گوش ، هیچ ماده خارجی استفاده نمی شود و از بافت های خود فرد نظیر بافت چربی ، بافت غلاف عضله ، جدار رگ یا ماده پوشاننده غضروف یا خود غضروف جهت ترمیم نمودن پارگی گوش استفاده می شود.
در پارگی پرده گوش بهترین ماده ای که می تواند پرده گوش را ترمیم کند ، استفاده از غلاف عضله تمپورالیس است. پشت گوش عضلات مختلفی وجود دارد و در هنگام برش پشت گوش ، عضله ای که در دسترس می باشد عضله تمپورالیس بوده که در پشت گوش وجود دارد بعد از بریدن پشت گوش ؛ غلاف عضله یا فاسیایی که عضله در آن وجود دارد ، پیدا می شود و سپس همانند آنچه در فیلم مشاهده می کنید این غلاف نازک بوده اما در طی جراحی غلاف نازک تر شده و یک پرده شفاف مثل کاغذ پیدا می شود که این پرده می تواند جایگزین پرده گوش شود. بنابراین به یاد داشته باشید که در این پروسه از مواد خود گوش استفاده می شود و هیچ چیز مصنوعی در ترمیم نمودن پارگی پرده گوش استفاده نمی شود و بهترین جایگزین برای پرده گوش فاسیا یا غلاف عضله تمپورالیس پشت گوش می باشد و گاهی وقت ها برای تقویت این بافت ها از غضروف استفاده می شود.
قطره گوش و پارگی پرده گوش
انواع روش های درمان پارگی پرده گوش
عمدتا درمان پارگی پرده گوش جهت جلوگیری یا از بین بردن عفونت و تسکین درد انجام می شود. در ادامه به معرفی انواع روش های ترمیم و درمان این عارضه خواهیم پرداخت.
ترمیم سوراخ پرده گوش : در شرایطی که آسیب و عارضه ایجاد شده به صورت طبیعی بهبود پیدا نکند ، ممکن است جهت برطرف کردن این مشکل به روش های جراحی یا دارویی نیاز باشد. ترمیم و اصلاح پارگی پرده گوش به کمک جراحی ، تمپانوپلاستی نام دارد. در این روش از ناحیه دیگر بدن بافت مورد نظر را برداشته و روی سوراخ پرده گوش پیوند می زنند. عمدتا بافت برداشته شده از فاسیا یا غلاف عضلات اطراف گوش می باشد ولی میتوان از ورید ها عروق غضروف و چربی هم استفاده کرد. نکته مهم است است که هیچ بافت مصنوعی برای ترمیم پارگی پرده گوش در تمپانوپلاستی استفاده نمی‌شود. اگر همراه با ترمیم پارگی پرده گوش استخوان‌های عفونی پشت گوش هم تراشیده شود ، عمل تمپانوماستویدکتومی اطلاق میشود. در تمپانوماستویدکتومی وسعت عمل بیشتر است. جراحی پارگی پرده گوش به روش آندوسکوپی یا میکروسکوپی صورت می‌گیرد. در روش آندوسکوپی میتوان بدون برش یا برش های خیلی کم پرده را اصلاح کرد ودر روش میکروسکوپی با استفاده از میکروسکوپ جراحی عمل طریق انجام میشود.
آنتی بیوتیک : به کمک داروهای آنتی بیوتیک می توان عفونت پرده گوش را از بین برد. اگر پارگی پرده گوش با خروج چرک از پرده همراه باشد میتوان از ریختن قطره روی پرده استفاده کرد. در این روش قطرات داخل گوش ریخته میشود و غلظت آنتی بیوتیک به مقادیر بسیار بالایی میرسد که در مصرف خوراکی یا وریدی این میزان کمتر است. این آنتی بیوتیک ها در برابر ابتلا به عفونت های جدید نیز از پارگی پرده گوش محافظت می کنند. در عفونت‌های گوش خارجی بدون پارگی پرده گوش هم از آنتی بیوتیک استفاده می کنیم. ممکن است برای این منظور پزشک داروهای آنتی بیوتیک خوراکی یا به صورت قطره گوش تجویز نماید. اگر عفونت گوش خارجی یا گوش میانی درمان نشود در اثر عفونت ممکن است پارگی رخ دهد. اما پرده گوش سوراخ را نمی‌توان با قطره درمان کرد. ممکن است در اثر مصرف قطره چرک خشک شود و با خشک شدن حفره شانس بهبود خود به خود در سوراخ های که خیلی وسیع نباشند ، ایجاد شود.
نکته مهم : در مورد استفاده قطره گوش دو نکته مهم را باید در نطر بگیریم. بعصی از قطرات مثل گلوتریمازول الکل بوریک و جنتامایسین برای گوش سمی است و نباید در پرده پاره مصرف شود و داروهایی مثل سیپروفلوکساسین گه قطره چشمی است و بتامتازون را میتوان برای عفونت مصرف کرد. نکته بعدی این است که هرگز قطرات را روی هم نریزیم و حد اقل بین دو قطره نیم ساعت فاصله باشد تا ترکیب دارو ها حفظ شود.
روش های خانگی : در مواردی که میزان آسیب دیدگی پرده گوش خفیف باشد ، به کمک راهکارهای خانگی نظیر کمپرس گرم یا استفاده از مسکن می توان درد ناشی از سوراخ پرده گوش را تسکین داد. استفاده از کمپرس گرم و خشک تا چندین بار در روز تا حد زیادی درد شما را کاهش می دهد. به یاد داشته باشید هرگز از سیر یا پیاز در کانال گوش استفاده نکنید به اشتباه در اینترنت و فضاهای مجازی نوشته شده که کاربرد سیر می‌تواند برای عفونت گوش مفید باشد بر عکس سیر ماده سوزاننده و خورنده ای دارد که می‌تواند به پرده آسیب بزند. مصرف سایر درمان‌های قدیمی مثل موم و عسل نیز هرگز توصیه نمی‌شود.
پیشگیری از پارگی پرده گوش
توصیه می شود به منظور جلوگیری از پارگی یا سوراخ شدن غشای داخلی گوش به نکات زیر توجه داشته باشید :
- حتما درمان عفونت گوش میانی را جدی بگیرید. از جمله علائم این عارضه به تب ، کاهش شنوایی ، گوش درد و گرفتگی بینی می توان اشاره نمود. هر گونه درد شدید گوش همراه سرماخوردگی حتما نیاز به بررسی دارد.
- از گوش های خود هنگام پرواز محافظت نمایید. در موقع پرواز میتوان از جویدن آدامس یا مکیدن آب نبات کمک گرفت در این هنگام با باز و بسته شدن شیپور استاش تعادل هوای دو طرف بر قرار میشود.
- از ورود هر نوع شی خارجی به داخل گوش ها خودداری نمایید. دقت داشته باشید که گوش پاک کن ، گیره کاغذ ، کلید و سنجاق مو می تواند به راحتی به پرده گوش شما آسیب وارد نماید. گوش نیاز به تمیز کردن ندارد استفاده از گوش پاک کن می‌تواند به طور برعکس جرم را بداخل فرو ببرد. مکانیسم طبیعی گوش طوری است که در اثر رشد سلول‌های پوست جرم و مواد داخل کانال به سمت بیرون رانده می‌شوند.
- در برابر صدای انفجار مراقب گوش های خود باشید. صدای بلند به گوش شما آسیب می زند.
سلام ۵۱ ساله هستم پرده گوشم حدود یک ماهه پاره شده وگوشم کیپه البته قبلا هم همون جا پرده پاره شده بود لطفا بفرمایید دوران نقاهت چقدر است و آیا افت شنوایی دارد ممنون خیلی کلافه هستم
سلام من جراحی پرده گوش داشتم روز پنج شنبه و سوال من این که تا چند روز نباید پانسمان رو باز کنم ممنون میشم برام توضیح بدید
سلام من جراحی پرده گوش داشتم روز پنج شنبه و سوال من این که تا چند روز نباید پانسمان رو باز کنم ممنون میشم برام توضیح بدید
سلام. پدرم پرده گوشش رو پنجاه سال پيش در اثر سيلي از دست داده آيا امكان جراحي ترميمي هست؟
ادرس کلینیک تونو میشه بدید
باسلام و وقت بخیر حضور شما پزشک گرامی. من چند سال پرده گوشم پاره شده ۴۵سال سن دارم وگاهی که هواسرد است گوشم تیر میکشه لازم به عمل هست
سلام بله لازم است عمل کنید
سلام من تصادف کردم سرم مغزی خونی کرده بود عمل کردم آلان گوشم اسلن نمی‌شنود
سلام وقت بخیر من۳ساله گوشم عفونت کرده پرده گوشم پاره شده چقدر هزینه عمل میشه