اگر  بیمار دچار افت بسیار زیاد شنوایی شده باشد و بخش داخلی گوش ها آسیب جدی دیده باشند به نحوی که دستگاه های کمک کننده به حس شنوایی نظیر سمعک نتواند کمکی به بیمار کند ، بیمار کاندید کاشت حلزون شنوایی گوش با دکتر نسرین یزدانی ، جراح و متخصص گوش و حلق و بینی تهران ، می شود. این دستگاه الکترونیکی تا حد زیادی مشکل کم شنوایی یا ناشنوایی را جبران و درمان می کند. سمعک وظیفه تقویت و پخش صدا در داخل مجرای گوش را دارد ؛ این در حالی است که دستگاه حلزون گوش صداها را دریافت کرده و به صورت یک سیگنال الکتریکی به عصب شنوایی در انتهای گوش داخلی ارسال می کند ، سپس مغز سیگنال های دریافتی را از راه اعصاب شنوایی تعبیر می نماید. هر چند که در این روش صداها به صورت طبیعی شنیده نمی شوند ؛ اما با شرکت مداوم در جلسات آموزشی و فیزیوتراپی شنوایی و صرف وقت و انرژی به تدریج می توان به این امر عادت نمود و تعامل اجتماعی و زندگی عادی داشت. و در نهایت بیماری که کاشت حلزون  کرده می تواند مانند یک فرد عادی بشنود و زندگی کند.

کاشت حلزون گوش - دکتر یزدانی

کاشت حلزون گوش چیست ؟

همانطور که در ابتدای مقاله بیان شد ، در این فرآیند دستگاه حلزون گوش که دستگاهی ظریف اما پیچیده الکترونیکی است برای کمک به شنیدن صدای محیط پیرامون مورد استفاده قرار می گیرد. این دستگاه امواج صدا را از محیط دریافت کرده و به صورت سیگنال های الکتریکی به اعصاب شنوایی می فرستند. به صورت کلی این دستگاه شامل دو بخش است :

  1. بخش داخلی که در گوش داخلی و نزدیکی آن و همچنین زیر پوست سر قرار می گیرد.
  2. بخش خارجی که در بیرون بدن کار گذاشته می شود.

بخش خارجی در واقع در ناحیه پشت لاله گوش و روی سر کار گذاشته می شود که یک میکروفون دارد و صداها را از محیط اطراف دریافت می کند. سپس این امواج توسط مدار دیجیتالی دستگاه حلزون گوش مورد پردازش قرار می گیرد و سیگنال های حاصل به بخش داخلی دستگاه انتقال پیدا می کنند.

بخش داخلی دستگاه حلزون گوش دارای یک گیرنده است. در طی پروسه عمل کاشت حلزون ، این گیرنده در ناحیه زیر پوست سر در محلی پشت لاله گوش قرار داده می شود. در محل حلزون ، یک سیم نازک به همراه الکترودهای کوچک در گوش داخلی قرار داده می شود. این بخش در محل گوش داخلی ، سیگنال ها را از گیرنده به اعصاب شنوایی منتقل می کند.

با توجه به این موضوع در می یابیم که چگونه امواج صوتی توسط دستگاه کاشت حلزون گوش دریافت شده و به اعصاب شنوایی منتقل می شود. دقت داشته باشید که سیگنال های ارسالی ناشی از کاشت حلزون گوش با سیگنال های طبیعی تفاوت دارد ؛ از این رو نباید انتظار داشته باشید که صداهایی که از طریق این دستگاه می شنوید با صداهای گوش طبیعی همسان باشد. البته با آموزش فیزیوتراپی شنوایی و تمرین و آموزش به مرور تجربه شنوایی بهتر خواهد شد و بیمار بعد از مدتی به خوبی می تواند شاهد صداهای محیط شود و در مکالمات به جای لب خوانی از حس شنوایی و صداهای افراد استفاده نماید. در واقع کاشت حلزون گوش کمک می کند تا فرد بتواند حس شنوایی خود را بازیابد و با شنیدن صداها مکالمه شیرینی را تجربه نماید.

فیلم کاشت حلزون گوش

در کاشت حلزون گوش از چه فناوری استفاده می شود ؟

کلریون ، مد-ال و نوکلئوس سه سیستم کاشت حلزون مورد تایید سازمان غذا و داروی آمریکا FDA ، هستند. رقابت بین شرکت های سازنده موجب سرمایه گذاری و پیشرفت در همه جنبه های کاشت حلزون از شیوه بسته بندی با بهبود کارکرد دستگاه شده است. همه شرکت های سازنده دستگاه حلزون گوش در فناوری این دستگاه از نقاط مشترکی دارند .لذا نوع پروتز کاشت حلزون در نتیجه تفاوت زیادی ندارد.

اگر فردی قدرت شنوایی خود را به صورت کامل یا با شدت زیادی از دست داده باشد و برای درک کلام دیگران به لب خوانی نیاز پیدا کند ، بعد از انجام معاینات لازم توسط متخصص گوش و حلق و بینی ممکن است تشخیص داده شود که فرد برای بازگشت شنوایی به کاشت حلزون گوش نیاز دارد. در بیشتر موارد افراد با شرایط زیر کاندید خوبی برای این فرآیند درمانی به شمار می آیند :

  • افرادی که به کم شنوایی شدید یا ناشنوایی دچار شده اند و سمعک نمی تواند کمک به آن ها کند.
  • با وجود روشن بودن سمعک فرد همچنان نیمی از سخنان دیگران را متوجه نشود و نیاز به لب خوانی پیدا کند.
  • اگر گوش ها شنوایی قابل قبولی داشته باشند اما این شنوایی وضوح کافی نداشته باشد و با وجود شنیدن کلمات ، امکان فهم و درک آن ها وجود نداشته باشد.مثلا در نوروپاتی شنوایی   میتوان  از کاشت استفاده کرد. نکته مهم  زمان کاشن حلزون است اگر کودکی ناشنوا به دنیا بیایید هرچه زودتر  از کاشت حلزون استفاده شود نتیجه عمل بهتر است  لذا توصیه می شود که حتما قبل از سه سالگی جراحی انجام شود.

روش های کاشت حلزون گوش

در حالت کلی این فرآیند در دو نوع صورت می گیرد :

  1. با کارگذاری بخشی از الکترودها کاشت حلزون انجام می شود. در چنین شرایطی ممکن است هم از سمعک و هم از کاشت حلزون گوش برای فهم کلام فرد و حفظ حس شنوایی استفاده می شود. در این پروسه الکترودها به صورت کامل در محل فرو برده نمی شوند. در شرایطی که وضعیت شنوایی فرد وخیم تر شود ، در طی جراحی دوم ، الکترود به صورت کامل در ناحیه مورد نظر کاشته می شود. این فرآیند برای بیمارانی که مشکل کم شنوایی آن ها در حد متوسط است اما با این حال در وضوح کلام و فهم دچار مشکل می شوند ، کاربرد دارد.
  2. در ناشنوایی کامل یا کم شنوایی شدید ، کاشت حلزون گوش با کارگذاری کامل الکترودها انجام می شود. ممکن است به دلیل افت شنوایی شدید ، لازم باشد الکترودی که در ابتدا به صورت نیمه کار گذاشته شده است ، در جراحی دوم ، به صورت کامل در ناحیه کاشته شود.

مزیت های کاشت حلزون گوش

ایمنی : حفظ امنیت شما و فرزندتان یکی از مهم ترین مزیت های کاشت حلزون به شمار می آید. در واقع این روش درمانی کمک می کند تا امکان شنیدن و حس کردن خطرات احتمالی یا هشدارهایی از جمله آژیر خطر احساس شود.

بهبود شنوایی : کاشت حلزون یک تکنیک عالی برای درک شنوایی و گفتاری به شمار می آید. پروتز گوش می تواند به شنیدن صداهای مختلف از جمله صدای تلویزیون ، مکالمات تلفنی و صداهای دیگر محیط کمک کند.

یادگیری بهتر و داشتن آینده شغلی : با شنوایی بهتر و بدون نیاز به زبان اشاره و لب خوانی می توان با دیگران ارتباط برقرار کرد و مطالب درسی را بهتر از پیش درک نمود و یاد گرفت که این موضوع می تواند در آینده تحصیلی و شغلی فرزندتان تاثیر داشته باشد.

توسعه گفتار : کاشت حلزون گوش می تواند به بهبود وضوح گفتار و پیشرفت مهارت گوش دادن و صحبت کردن ؛ کمک نماید.

آیا بیمه هزینه مربوط به کاشت حلزون گوش را پرداخت می کند ؟

اگر انجام این فرآیند درمانی ضرورت داشته باشد و مورد تایید کمسیون پزشکی قرار بگیرد ، در چنین شرایطی بیمه هزینه های مربوط به کاشت حلزون گوش را تقبل خواهد کرد و تنها بخشی از هزینه ها بابت توانبخشی و هزینه های جانبی لازم است از سمت بیمار پرداخت شود ؛ در غیر اینصورت اگر شرایط بیمار در فهرست مورد تایید کشوری قرار نگرفته باشد و بیمار تمایل به کاشت پروتز داشته باشد ، لازم است تمامی هزینه های این درمان را شخصا تقبل نماید.

بهترین برندهای کاشت حلزون گوش

  1.  شرکت Cochlear استرالیا
  2. شرکت Me-del اتریش
  3. شرکت Advanced bionic آمریکا

نکات مهمی که در خصوص کاشت حلزون باید بدانید !

  • درد ناشی از این جراحی قابل تحمل بوده و با مصرف مسکن تسکین پیدا می کند.
  • به دلیل استفاده از داروی بیهوشی و مصرف داروهای دیگر ممکن است احساس خستگی وجود داشته باشد.
  • بخیه و پانسمان ناشی از جراحی کاشت حلزون گوش اغلب یک روز بعد از جراحی برداشته می شود. اگر از بخیه های جذبی استفاده شده باشد ، نیازی به کشیدن بخیه نیست.
  • ممکن است تا چند روز بعد از عمل احساس سرگیجه وجود داشته باشد که این عارضه بعد از چند هفته بهبود پیدا می کند.

مراقبت های بعد از جراحی کاشت حلزون

  • تا دو هفته از انجام فعالیت های بدنی و بلند کردن اجسام سنگین خودداری شود.
  • با اجازه متخصص گوش ، حرکت کردن را آغاز نمایید.
  • از فین کردن و تمیز کردن بینی با فشار زیاد خودداری کنید.
  • برای جلوگیری از کمبود آب بدن ، آب و مایعات زیادی بنوشید.
  • روی گوش جراحی شده تا یک هفته نخوابید.
  • تورم و درد ناشی از این جراحی طبیعی بوده و بعد از گذشت چند هفته برطرف می شود.

کاشت حلزون گوش در افراد بزرگسال

کاشت حلزون برای افراد بزرگسال در صورتی که توانایی صحیت کردن را پیدا کرده باشند و به دلیلی مثل ضربه مننژیت و افت شنوایی حسی عصبی پیشرونده دچار کم شنوایی شوند هم کاربرد دارد این افردا در صورت افت شنوایی عمیق دو طرفه میت وانند از کاشت حلزون کمک بگیرند. در نظر داشته باشید که اگر دنبال روشی می گردید که به هیچ عنوان پروتز کاشت مشخص نباشد و در واقع دستگاهی از خارج روی سر کار گذاشته نشود ، این روش هنوز وجود ندارد .گاهی پدر و مادر ها مراجعه می کنند و اظهار میدارند چون دستگاه کاشت مشخص است اجازه جراحی را نمی دهند در توجیه این دسته از والدین عزیز دو سوال را باید از انها پرسید ! ایا تفاوت کودک ناشنوا با کودک شنوا مشخص نیست ! قطعا این والدین بعد از گذشتن از زمان و از دست دادن سن طلایی کاشت حلزون پشیمان خواهند شد .هر چه کودک بزرگ تر شود تفاوت او با همسن و سالهایش بیشتر مشخص می شود و سوال دوم این است ایا پاسخی برای کودک خود در سال های اینده خواهید داشت که چرا اجازه ندادید او از این تکنولوژی استفاده کند و بشنود .قطعا کودک نمی تواند برای خودش تصمیم بگیرد ولی در بزرگ سالی از شما به عنوان والد مطالبه خواهد کرد که چرا اجازه جراحی را ندادید. نکته مهم دیگر بحث پردازش شنوایی است. سلول های مغزی برای ورزیده شدن در شنوایی و رشد و نمو فرصت زیادی ندارند کودکی که در دوره طلایی کاشت حلزون و سال های اولیه زندگی از شنیدن محروم شود عملکرد سلول های کورتکس شنوایی مغز هم از بین میرود یا کم می شود.